Қаражатты үнемдей және жоспарлай алмағандықтан, қарызға ақша алуға қарсы екенімді басынан ескертіп қояйын. Иә, менің ойымша, телефонға жетпей тұрған ақшаны тума-туыс, таныстардан сұрап, кейін олардан тығылып, ара-қатынасты алшақтатып алу-нағыз ақымақтық.
Сонымен, беделді де, қарым-қатынасты да құртып алмай, жағдайдан қалай шығуға болады?
1. Бостан бос қарызға ақша алмаңыз
Қарызға ақша сұрарда, жеті рет өлшеп, бір рет кесіңіз. Сізге қаражат қатты қажет пе? Ол өзі не үшін керек? Мүмкін, киноға ақшаңыз барда барарсыз? Егер, себеппен де, себепсіз де «Қарызға ақша берші» деп таныстарыңызды қинай берсеңіз, беделіңізді түсіріп аласыз. Ал, шынымен де маңызды іске, мысалға, үй құрылысына немесе бизнеске ақша қаражат жетіспей тұрғанда, көмекті ешкім көрсетпейді.
2. Үнемі қарызды қашан қайтаратыныңызды айтыңыз
Егер, қарызға ақша алсаңыз, оны нақты қашан қайтара алатыныңызды ескертіп қойыңыз. Өйтпеген жағдайда, досыңызбен түсініспей қалуыңыз мүмкін. Ол да- адам. Қалтасы ақшаны талап етеді. Ол сізден қарызын күтеді, ал сіз оған ақша әлі қажет емес деп жүресіз. Кейін, ол аяқ астынан қарызын қайтаруын сұрап қалса, қашқанның көкесі сонда басталады.
3. Өзіңіз де уақытылы қайтарыңыз
Тек қаражатты қайтаратын уақытты белгілеп қана қоймай, оны уақытылы қайтарыңыз. Жоғарыда атап кеткендей, досыңыз сол ақшаға сенім артып, жоспарлар құрып қоюы мүмкін. Сіздің қарызды қалай қайтаратыныңзға қарай, кейін оның сізге тағы да көмектескісі келетін құлшынысы да байланысты.
Егер, мүмкіндік болса, қарызды келісілген уақыттан ерте қайтарыңыз. Ешқашан сіздің артыңыздан жүгіріп, қоңырау шалып мазалағанын күтпеңіз.
4. Қарызға ақша аларда, өтірік айтпаңыз
Ешқашан қарыз алушыға жалған айтпаңыз. Қайтаратын мерзімді де, алып тұрған себебіңізді де асырып жібермеңіз. Өтіріктің арты бір тұтам.
5. Қарызды қайтара алмай жатсаңыз, алдын-ала ескертіп қойыңыз
Әрине, жоспар әрдайым іске аспай жатады. Егер, келісілген уақытта қарызды қайтара алмайтыныңызды түсінсеңіз, қарыз берушіні ескертіп қойыңыз. Бірге тығырықтан шығар жолды қарастырып көріңіз. Оның артыңыздан қарызын талап етіп жүгірмеуін қаласаңыз, жағдайды толыққанды зерттеп шығыңыз. Ол да сізді түсініп қалуы мүмкін.
6. Бедел
Қарыз берерде, адамдар бір-бірімен араласады. Егер, сіз бұған дейін біреудің қарызын қайтармай қойсаңыз, сізге ешкім көмектескісі келмейді-ау. Сондықтан, беделіңізді сақтаңыз. Уәде берсеңіз-орындаңыз.
7. Алғыс айту
Кейбір адамдар қарыз алу әдетті іс деп санайды. Әрине, досыңыз сізге көмектеседі. Бірақ, ол да құрдымға кету қаупінде тұр. Нарық тұрақсыздығы бар, сізге бүгін берген ақшасының құны ертең төмендеуі мүмкін. Сондықтан, әрдайым, қарыз берушіге алғыс айтыңыз. Алғыс айту оңай. Уақытылы қарызды қайтарып беріңіз. Оның үстіне, көмегі үшін сыйлық берсеңіз, тіпті жақсы.
Өз ақшаңызға абай болыңыз, ал өзгенің қаражатына асқан мұқияттылықпен қараңыз. Әр тиынын мақсатты түрде жұмсаңыз. Және, өз қаражатыңызды жоспарлап үйреніңіз.
Карызга акша